Introduction
Δευτερεύουσα ή Εξαρτημένη ονομάζεται η πρόταση που συμπληρώνει το νόημα μιας άλλης πρότασης και εξαρτάται από αυτή.
Επιρρηματικές [1] λέγονται οι δευτερεύουσες προτάσεις που προσδιορίζουν κυρίως το ρήμα μιας πρότασης ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί, δίνοντας πληροφορίες για το χρόνο, τον τρόπο, την αιτία κτλ.
Αιτιολογικές λέγονται οι δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις που δηλώνουν την αιτία μιας πράξης ή μιας κατάστασης.
Form
Οι αιτιολογικές δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις εισάγονται:
- Με τους αιτιολογικούς συνδέσμους: γιατί, διότι, επειδή, αφού, τι (ποιητικό)
- Με λέξεις και εκφράσεις που χρησιμοποιούνται ως αιτιολογικοί σύνδεσμοι: καθώς, εφόσον, μια και, που, μια που, σαν… να, σαν…πως,
Μπορούμε επίσης να δηλώσουμε την αιτία χρησιμοποιώντας και:
- Τις προθέσεις από, για, με, και τις καταχρηστικές προθέσεις λόγω, εξαιτίας.
- Με τη χρήση λέξεων όπως: αιτία, λόγος, δικαιολογία, εξήγηση, αφορμή κ.ά.
- Με τις εκφράσεις: γι’ αυτό, γι’ αυτόν το λόγο, ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο κ.ά.
Εκφέρονται με:
- Απλή οριστική
- Δυνητική οριστική,
- Πιθανολογική οριστική.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο σύνδεσμος γιατί χρησιμοποιείται και ως παρατακτικός σύνδεσμος στην αρχή μιας περιόδου ή μιας ημιπεριόδου και εισάγει κύρια πρόταση.
Example
Αιτιολογικές δευτερεύουσες προτάσεις:
- Δε θα γίνει πολιτικός, γιατί δεν του αρέσει η πολιτική.
- Μια που περνάμε από αυτόν τον δρόμο, θα σου δείξω το παλιό μου σχολείο.
Άλλοι τρόποι δήλωσης της αιτίας:
- Τρόμαξε, εξαιτίας της δυνατής σειρήνας του ασθενοφόρου.
- Η τεχνολογία μπορεί να είναι αιτία ανεργίας.
- Δεν είχε σήμα εκεί που χάλασε το αμάξι της, γι αυτό έκανε μια κλήση έκτακτης ανάγκης.
Use
Χρησιμοποιούμε τις αιτιολογικές προτάσεις όταν θέλουμε να επιχειρηματολογήσουμε για κάτι και δηλώνουν την αιτία μιας πράξης ή μιας κατάστασης.