Unit 4.1
Είδη Αύξησης
Introduction
Οι παρελθοντικοί χρόνοι παίρνουν Αύξηση, δηλαδή ένα μόρφημα πριν από το θέμα του ρήματος και με το οποίο δηλώνεται ότι η πράξη που εκφράζει το ρήμα έγινε στο παρελθόν. {βλέπε Αύξηση, Α2 επίπεδο}
Form
Γενικά:
- Δεν παίρνουν αύξηση στον αόριστο της ενεργητικής φωνής αρκετά ανώμαλα ρήματα, όπως: βγαίνω ⇒ βγήκα, βρίσκω ⇒ βρήκα, μπαίνω ⇒ μπήκα, πηγαίνω ⇒ πήγα, παίρνω ⇒ πήρα.
- Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου η εσωτερική αύξηση αντικαθίσταται από τη συλλαβική αύξηση, π.χ. πρό-κειται ⇒ ε-πρόκειτο και όχι προέκειτο (παρατατικός).
- Η προστακτική δεν παίρνει ποτέ αύξηση, π.χ. διάταξε ⇒ διατάξτε.
- Συχνά στον προφορικό λόγο τα σύνθετα ρήματα με προθέσεις απαντώνται με αύξηση: ανέθεσε, επέστρεφε, περιέγραψέ μου το, υπέγραψέ το τώρα αμέσως κτλ.
Η αύξηση διακρίνεται σε:
Συλλαβική αύξηση
- Εμφανίζεται στους παρελθοντικούς χρόνους των ρημάτων που αρχίζουν από σύμφωνο και «αυξάνει» το θέμα του ρήματος.
- Όταν το ρηματικό θέμα έχει περισσότερες από μία συλλαβές, η αύξηση δε χρησιμοποιείται.
- Είναι υποχρεωτική μόνο στον παρατατικό και αόριστο της ενεργητικής φωνής των ρημάτων της α΄ συζυγίας που έχουν μονοσύλλαβο θέμα.
Φωνηεντική αύξηση
- Η φωνηεντική αύξηση διατηρείται σε περιορισμένο αριθμό ρημάτων και μάλιστα όταν τονίζεται το αρχικό φωνήεν του θέματος. Π.χ. ελπίζω ⇒ ήλπιζα, ελέγχω ⇒ ήλεγχα/ήλεγξα.
- Υπάρχει μια κατηγορία ρημάτων που παίρνουν αύξηση η-. Αυτά είναι: θέλω ⇒ ήθελα (παρατατικός), ξέρω ⇒ ήξερα (παρατατικός), πίνω ⇒ ήπια (αόριστος).
Εσωτερική αύξηση
- Στην κοινή νεοελληνική υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός από σύνθετα ρήματα με προθέσεις (αρχαίες και νέες) που παίρνουν εσωτερική αύξηση στον παρατατικό και στον αόριστο. Π.χ. διαμένω (διά+μένω) ⇒ διέμενα, διέμεινα.
- Όταν υπάρχουν περισσότερες από μία προθέσεις, η αύξηση μπαίνει αμέσως μετά την τελευταία πρόθεση. Π.χ. προεκβάλλω (προ+εκ+βάλλω) ⇒ προεξέβαλλα/προεξέβαλα.
Example
Συλλαβική αύξηση
- Έλαβες το βιβλίο εγκυμοσύνης που παρήγγειλες;
- Έγραψε τις λέξεις στον πίνακα κάθετα.
Φωνηεντική αύξηση
- ΄Ήλπιζαν να καταφέρουν να κοιμηθούνε νωρίς σήμερα.
- Ήπιαν τα ποτά τους όρθιοι.
Εσωτερική αύξηση
- Μετέφερε την ασθένειά της και στο παιδί της.
- Διέμεινε στο νοσοκομείο για την περίοδο της θεραπείας της.
Use
Η αύξηση μπαίνει πριν από το θέμα στον παρατατικό και στον αόριστο οριστικής και δηλώνει ότι η πράξη που εκφράζει το ρήμα έγινε στο παρελθόν.
Exercises
The exercises are not created yet. If you wouldlike to get involve with their creation, be a contributor.