Unit 4.1
Είδη Αύξησης
Advertising
Introduction
Οι παρελθοντικοί χρόνοι παίρνουν Αύξηση, δηλαδή ένα μόρφημα πριν από το θέμα του ρήματος και με το οποίο δηλώνεται ότι η πράξη που εκφράζει το ρήμα έγινε στο παρελθόν. {βλέπε Αύξηση, Α2 επίπεδο}
Form
Γενικά:
- Δεν παίρνουν αύξηση στον αόριστο της ενεργητικής φωνής αρκετά ανώμαλα ρήματα, όπως: βγαίνω ⇒ βγήκα, βρίσκω ⇒ βρήκα, μπαίνω ⇒ μπήκα, πηγαίνω ⇒ πήγα, παίρνω ⇒ πήρα.
- Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου η εσωτερική αύξηση αντικαθίσταται από τη συλλαβική αύξηση, π.χ. πρό-κειται ⇒ ε-πρόκειτο και όχι προέκειτο (παρατατικός).
- Η προστακτική δεν παίρνει ποτέ αύξηση, π.χ. διάταξε ⇒ διατάξτε.
- Συχνά στον προφορικό λόγο τα σύνθετα ρήματα με προθέσεις απαντώνται με αύξηση: ανέθεσε, επέστρεφε, περιέγραψέ μου το, υπέγραψέ το τώρα αμέσως κτλ.
Η αύξηση διακρίνεται σε:
Συλλαβική αύξηση
- Εμφανίζεται στους παρελθοντικούς χρόνους των ρημάτων που αρχίζουν από σύμφωνο και «αυξάνει» το θέμα του ρήματος.
- Όταν το ρηματικό θέμα έχει περισσότερες από μία συλλαβές, η αύξηση δε χρησιμοποιείται.
- Είναι υποχρεωτική μόνο στον παρατατικό και αόριστο της ενεργητικής φωνής των ρημάτων της α΄ συζυγίας που έχουν μονοσύλλαβο θέμα.
Φωνηεντική αύξηση
- Η φωνηεντική αύξηση διατηρείται σε περιορισμένο αριθμό ρημάτων και μάλιστα όταν τονίζεται το αρχικό φωνήεν του θέματος. Π.χ. ελπίζω ⇒ ήλπιζα, ελέγχω ⇒ ήλεγχα/ήλεγξα.
- Υπάρχει μια κατηγορία ρημάτων που παίρνουν αύξηση η-. Αυτά είναι: θέλω ⇒ ήθελα (παρατατικός), ξέρω ⇒ ήξερα (παρατατικός), πίνω ⇒ ήπια (αόριστος).
Εσωτερική αύξηση
- Στην κοινή νεοελληνική υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός από σύνθετα ρήματα με προθέσεις (αρχαίες και νέες) που παίρνουν εσωτερική αύξηση στον παρατατικό και στον αόριστο. Π.χ. διαμένω (διά+μένω) ⇒ διέμενα, διέμεινα.
- Όταν υπάρχουν περισσότερες από μία προθέσεις, η αύξηση μπαίνει αμέσως μετά την τελευταία πρόθεση. Π.χ. προεκβάλλω (προ+εκ+βάλλω) ⇒ προεξέβαλλα/προεξέβαλα.
Example
Συλλαβική αύξηση
- Έλαβες το βιβλίο εγκυμοσύνης που παρήγγειλες;
- Έγραψε τις λέξεις στον πίνακα κάθετα.
Φωνηεντική αύξηση
- ΄Ήλπιζαν να καταφέρουν να κοιμηθούνε νωρίς σήμερα.
- Ήπιαν τα ποτά τους όρθιοι.
Εσωτερική αύξηση
- Μετέφερε την ασθένειά της και στο παιδί της.
- Διέμεινε στο νοσοκομείο για την περίοδο της θεραπείας της.
Use
Η αύξηση μπαίνει πριν από το θέμα στον παρατατικό και στον αόριστο οριστικής και δηλώνει ότι η πράξη που εκφράζει το ρήμα έγινε στο παρελθόν.
Exercises
The exercises are not created yet. If you wouldlike to get involve with their creation, be a contributor.
Ambassadors
Open TextBooks are collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone and everywhere.
Become an Ambassador and write your textbooks.
Online Teaching
Become a Books4Languages Online tutor & teacher.
More information here about how to be a tutor.
