- Turkish Grammar A1 Level - https://open.books4languages.com/turkish-a1-grammar -

Görülen Geçmiş Zaman – Olumlu

Introduction

Di’li geçmiş zaman ya da görülen geçmiş zaman, fiilin belirttiği işin veya durumun geçmişte yapıldığını ve kesinlikle bittiğini ifade eder.

Olumlu görülen geçmiş zaman eylemin geçmişte yapıldığını ve bittiğini gösterir.

Form

Görülen geçmiş zaman fiilin sonuna -di eki getirilerek yapılır.

Di eki; -dı, -di, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü şekillerinden birini alabilir.

Olumlu görülen geçmiş zaman: fiil + -dı + şahıs eki

Ben sev-di-m sevdim
Sen dinle-di-n dinledin
O konuş-tu konuştu
Biz öp--k öptük
Siz git-ti-niz gittiniz
Onlar gel-di-ler gel-di-ler

Fiilin son hecesi a, ı ile bitiyorsa -dı şeklini alır.

anla + di anla
ısın + di ısın

Fiilin son hecesi e, i ile bitiyorsa -di şeklini alır.

gez + di gezdi
irkil +di irkildi

Fiilin son hecesi o, u ile bitiyorsa -du şeklini alır.

oku + di okudu
kon + di kondu

Fiilin son hecesi ö, ü ile bitiyorsa -dü şeklini alır.

gör + di gör
gül + di gül

Eğer filler fıstıı şahap kelimelerinde geçen sessiz harflerle bitiyorsa -dı, -di, -du, -dü ekleri -tı, -ti, -tu, -tü halini alır.

anlat + di anlat
ısıt + di ısıt
git + di gitti
g + di geçti
kon + di konuştu
kork + di korktu
sök + di sök
küs + di küs

Yukarıdaki örnekler üçüncü tekil şahısa göre yapılmıştır. İstenilen kişi zamirine göre çekimlenebilirler.

Example

  • Olumlu görülen geçmiş zaman:  fiil + -dı + şahıs eki
    • Zeki arkadaşını sevdim.
    • Gözlük takmayı sevdin.
    • Gözlerimin rengini beğendi.
    • Eve geldik.
    • Okula geldiniz.
    • Geçen yaz evlendiler.
  • Fiilin son hecesi a, ı ile bitiyorsa -dı şeklini alır.
    • Telefon numaramı yazm.
    • Bebek uyandı.
    • Sana mesaj yollam.
  • Fiilin son hecesi e, i ile bitiyorsa -di şeklini alır.
    • Okula geldim.
    • Sabah ofise geldik.
    • Sana bunu kim söyledi?
  • Fiilin son hecesi o, u ile bitiyorsa -du şeklini alır.
    • Yarışmada 1. oldu.
    • Kız çocuğu doğdu.
    • Küçük kardeşim köpekten korktu.
  • Fiilin son hecesi ö, ü ile bitiyorsa -dü şeklini alır.
    • Bizi gör.
    • Bebek gül.
    • Çİçekleri sökler.
  • Eğer filler f,s,t,k,ç,ş,h,p kelimelerinde geçen sessiz harflerle bitiyorsa -dı, -di, -du, -dü ekleri -tı, -ti, -tu, -tü halini alır.
    • Alışveriş merkezine gittik.
    • Sabah erken kalk.
    • Ödevlerimizin hepsini yapk.

Use

  1. Görülen geçmiş zamanı fiilin geçmişte yapıldığını ve bittiğini anlatmak için kullanırız.
  2. Yaşadığımız ve gördüğümüz olayları anlatırken kullanırız.
  3. Gerçekleşen fiil ve iş, anlatan kişi tarafından bilinmektedir.