Unit 1.2
Αύξηση
Print This Post
Advertising
Introduction
Αύξηση ονομάζεται το γράμμα ε- ή η- , που μπαίνει πριν από το θέμα του ρήματος στον Παρατατικό και στον Αόριστο οριστικής και με το οποίο δηλώνεται ότι η πράξη που εκφράζει το ρήμα έγινε στο παρελθόν.
Η αύξηση μπορεί να είναι συλλαβική ή φωνηεντική.
Form
Η συλλαβική αύξηση (ε-):
- Εμφανίζεται στους παρελθοντικούς χρόνους των ρημάτων που αρχίζουν από σύμφωνο και «αυξάνει», δηλαδή μεγαλώνει, το μονοσύλλαβο θέμα του ρήματος κατά μία συλλαβή.
- Όταν το ρηματικό θέμα έχει περισσότερες από μία συλλαβές, η αύξηση δε χρησιμοποιείται (π.χ. γέ-λασ-α).
- Είναι υποχρεωτική μόνο στον παρατατικό και αόριστο της ενεργητικής φωνής των ρημάτων.
Η φωνηεντική αύξηση (η-):
- Διατηρείται σε περιορισμένο αριθμό ρημάτων της νέας ελληνικής και μάλιστα όταν τονίζεται το αρχικό φωνήεν του θέματος (π.χ. ελπίζω ⇒ ήλπιζα, ελέγχω ⇒ ήλεγχα/ήλεγξα).
- Υπάρχει μια κατηγορία ρημάτων της νέας ελληνικής που παίρνουν αύξηση η-. Αυτά είναι: θέλω ⇒ ήθελα (παρατατικός), ξέρω ⇒ ήξερα (παρατατικός ), πίνω ⇒ ήπια (αόριστος).
Η μορφή των ρημάτων μετά την αύξηση παίρνει αυτή την μορφή:
ε-/η- + θέμα + κατάληξη
Η αύξηση παραμένει, όταν τονίζεται, χάνεται όμως συνήθως, όταν δεν τονίζεται. Χρειαζόμαστε την αύξηση μόνο στους ρηματικούς τύπους που τους λείπει η προπαραλήγουσα.
- Τα ρήματα που αρχίζουν από σύμφωνο παίρνουν εξωτερική αύξηση.
- Τα σύνθετα ρήματα (που έχουν στην αρχή μια πρόθεση) παίρνουν εσωτερική αύξηση.
- Τα ρήματα που αρχίζουν από φωνήεν ή δίψηφο φωνήεν δεν παίρνουν αύξηση, αλλά διατηρούν το αρχικό φωνήεν ή δίψηφο.
Example
- Έφτιαξε ξανά το αγαπημένο κέικ των παιδιών
- Έπεσε το ρεύμα πριν από μισή ώρα.
- Ήρθα στην Ισπανία την καλύτερη εποχή.
- Ήπια πολύ στα γενέθλιά μου.
- Διέσχισε τη μισή Ευρώπη με το αυτοκίνητο στις διακοπές των Χριστουγέννων.(σύνθετο ρήμα: δια+ σχίζω)
Use
Η αύξηση χρησιμοποιείται μόνο στον παρατατικό και στον αόριστο οριστικής και με την οποία δηλώνεται ότι η πράξη που εκφράζει το ρήμα έγινε στο παρελθόν.
Exercises
Ambassadors
Open TextBooks are collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone and everywhere.
Become an Ambassador and write your textbooks.
Online Teaching
Become a Books4Languages Online tutor & teacher.
More information here about how to be a tutor.
