Introduction
İsim tamlaması, aralarında anlam ilişkisi bulunan iki isimden birinin diğerini sahiplik yönünden tamamlaması ile meydana gelen söz grubudur. Sözcükler, tamlayan ve tamlanan olarak ikiye ayrılır.
Hem tamlayanın hem de tamlananın ek aldığı tamlamalara belirtili isim tamlaması denir.
Form
Belirtili isim tamlaması tablodaki gibi yapılır:
| Tamlayan + -(n)In | Tamlanan + -(s)I |
| Oda-nın | kapı-sı |
| Kız-ın | elbise-si |
| Kedi-nin | tüy-ü |
| Koku-nun | sebeb-i |
| Gözü-nün | beyaz-ı |
| Şehir-in* | tiyatro-su |
| Gül-ün | kuş-u |
| Okul-un | kürsü-sü |
* “Şehir” sözcüğü “-in” ekini aldıktan sonra “şehrin” formunu alır, “şehir”deki “i” sesi düşer.
Example
- Odanın kapısı açık.
- Kızın elbisesi yeşil.
- Kedinin tüyleri siyah.
- Kokunun sebebi senin köpeğin.
- Oyunun kuralları var.
- Şehrin tiyatrosu açıldı.
- Gülün rengi kırmızı.
- Okulun kürsüsü çok yüksek.
Use
- Türkçede tek başına yeterince açıklayamadığımız kelimelerin tam olarak anlaşılması için onlardan önce bazı kelimeler getirmemiz gerekebilir. Bu durumda isim tamlamalarını kullanırız.
- Belirtili isim tamlaması iki isimden oluşur. Her iki ismin de tamlanan eklerini almış olması gerekir. Birinci isim tamlayan eklerini, ikinci isim tamlanan eklerini alır.
- Belirtili isim tamlamasında tamlayan, tamlanın kime veya neye ait olduğunu kesin ve net olarak bildirir.