Introduction
Fiilimsiler, fiillerden türeyen sözcüklerdir ancak fiil çekim eklerini (şahıs eki, haber/dilek kipi) almayan, cümlede isim, sıfat veya zarf görevinde kullanılan kelimelerdir.
“-(y)Ip” zarf-fiili, fiilleri birbirine bağlar. Genel olarak birbiri ardınca yapılan, aynı türden kelimeleri birbirine bağlayan bir bağlama zarf-fiilidir.
Form
Fiil kökü ünlü bir harfle bitiyorsa “y” yardımcı sesi eklenir. “-(y)Ip” zarf-fiilinin yapı formülü şu şekildedir:
fiil kökü + “-(y)Ip”
Gidip, Ağlayıp, Görüp, Koyup
“-(y)Ip” ZARF-FİİLİNİN OLUMSUZU
Zarf-fiilleri olumsuzluk ekini alabilir. Olumsuzluk yapı formülü şu şekildedir:
fiil kökü + olumsuzluk eki + “-(y)Ip” eki
gitmeyip, ağlamayıp, görmeyip, koymayıp
Example
- Portakal suyumu içip okula gittim.
- Beni öpmeyip onu öptün.
- Okula gitmeyip evde kaldı.
- Öğretmenimizden izin alıp eve gittik.
- Ödevlerinizi yapmayıp oyun oynadınız.
- Alışveriş listesi yapıp markete gittiler.
Use
“-(y)Ip” zarf-fiili diğer fiilimsiler gibi sadece fiillere gelir. Dört farklı temel alanda kullanılır:
- eklendiği fiilin ana eylemden önce yapıldığını anlatmakta
- “ve” bağlacı yerine
- “-ArAk” zarf-fiili gibi bağlandığı fiilin tarzını anlatmakta
- fiil tekrarıyla eylemin tekrarlandığını anlatmakta