Introduction
Di’li geçmiş zaman ya da görülen geçmiş zaman, fiilin belirttiği işin veya durumun geçmişte yapıldığını ve kesinlikle bittiğini ifade eder.
Olumsuz görülen geçmiş zaman eylemin belirttiği işin veya durumun geçmişte yapılmadığını gösterir.
Form
Olumsuz görülen geçmiş zaman cümlesi -di ekinden önce -ma, -me olumsuzluk ekinin eklenmesi ile sağlanır.
Olumsuz görülen geçmiş zaman = fiil + olumsuzluk eki + -di + şahıs eki
| Ben | yaz-ma–dı-m | yazmadım |
| Sen | dinle-me–di-n | dinlemedin |
| O | konuş-ma–dı | konuşmadı |
| Biz | gel-me–di-k | gelmedik |
| Siz | git-me–di-niz | gitmediniz |
| Onlar | anla-ma–dı-lar | anlamadılar |
Kelime -ma olumsuzluk ekini alıyorsa sonuna -dı eki, -me ekini alıyorsa -di eki getirilir.
Example
- Kelime -me olumsuzluk ekini alıyorsa sonuna -di eki alır;
- Zeki arkadaşını sevmedim.
- Gözlük takmayı sevmedin.
- Gözlerimin rengini beğenmedi.
- Kelime -ma olumsuzluk ekini alıyorsa sonuna -dı eki alır;
- Evde köpeğimizi bulamadık.
- Dün gece uyumadınız.
- Geçen yaz Türkiye’de kalmadılar.
Use
- Görülen geçmiş zamanı fiilin geçmişte yapıldığını ve bittiğini anlatmak için kullanırız.
- Yaşadığımız ve gördüğümüz olayları anlatırken kullanırız.
- Gerçekleşen fiil ve iş, anlatan kişi tarafından bilinmektedir.