Introduction
Geniş zaman, işin başlayıp devam ettiğini ve devam edeceğini gösterir. Geniş zaman, geçmiş, gelecek ve şimdiki zamanı içine alan bir zamandır. Bu zamanda hiçbir sınırlama ve kesinlik yoktur. Fiillere -r, ar, -er, -ır, -ir, -ur, -ür ekleri getirilerek yapılır.
Form
fiil kökü + “-r”, “-Ar”, “-Ir” eklerinden biri + “mI” soru eki + şahıs eki
İstisnai bir durum olarak üçüncü çoğul şahısta, şahıs eki soru ekinden önce gelir.
Dedenizi ve ninenizi ziyaret eder misiniz?
Müzik dinler misin?
Boş zamanlarında kitap okur musun?
Example
- Bu kitabı okur muyum?
- Kahve içer misin?
- Kahvenize şeker ister misiniz?
- Bebek geceleri ağlar mı?
- Cuma günleri toplantı yapar mısınız?
- Çarşamba günleri televizyon izlerler mi?
Use
- Sürekli yaptığımız ve alışkanlık hâline gelen durumlarda kullanılır.
- Biz her hafta kütüphaneye gideriz.
- Kardeşim çok ders çalışır.
- Geniş zaman, sen ve siz şahıs zamirlerinde kullanıldığında istek, rica ve kibarca emir anlamı vardır.
- Hava çok soğuk. Pencereyi kapatabilir misin?
- Silginizi verir misiniz?
- Geniş zaman, Duyulan Geçmiş Zaman yerine kullanılabilir.
- Savaş 1945 yılında biter.
- (Savaş 1945 yılında bitmiş.)
- Fenerbahçe o yıl rakibini yener ve tur atlar.
- (Fenerbahçe o yıl rakibini yenmiş ve tur atlamış.)
- Geniş zaman, Gelecek zaman yerine kullanılabilir.
- Babam bu haberi duyunca çok sevinir.
- (Babam bu haberi duyunca çok sevinecek.)
- Ali eğer okulda değilse öğretmeni mutlaka arar.
- (Ali eğer okulda değilse öğretmeni mutlaka arayacaktır.)
- Geniş zaman, Duyulan geçmiş zaman yerine kullanılabilir.
- Keloğlan bunu duyduktan sonra yollara düşer.
- (Keloğlan bunu duyduktan sonra yollara düşmüş.)
- Adam oğlunu çok arar ama bulamaz.
- (Adam oğlunu çok aramış ama bulamamış.)
- Not: Şimdiki Zaman, geniş zaman yerine çok kullanılır.
- Her gün okula bu yoldan gidiyorum.
- (Her gün okula bu yoldan giderim.)
- Babam sigara içiyor.
- (Babam sigara içer.)