Introduction
Yeterlik fiili kurallı birleşik fiillerden biridir. Diğer kurallı birleşik fiiller de olduğu gibi yardımcı eylem anlamını kaybeder. Anlam olarak kişinin eyleme gücü yetme, başarabilme anlamının yanı sıra izin isteme, olasılık anlamı da vardır.
Form
Yeterlik fiilinin soru hâlinin yapı formülü şu şekildedir:
fiil kökü + “-(y)Abil” + haber/ dilek kipi + “mI” eki + şahıs eki
fiil kökü: git-
| Kişi | Soru |
|---|---|
| Ben | Gid-ebil-ir mi-y-im? |
| Sen | Gid-ebil-ir mi-sin? |
| O | Gid-ebil-ir mi? |
| Biz | Gid-ebil-ir mi-y-iz? |
| Siz | Gid-ebil-ir mi-siniz? |
| Onlar | Gid-ebil-ir-ler mi? |
Example
- Sana e mail atabilir miyim?
- Benimle televizyon izleyebilir misin?
- Kardeşim tek başına parka gidebilir mi?
- Bu matematik sorularını çözebilir miyiz?
- Yolunuzu bulmak için metro haritasına bakabilir misiniz?
- Bize yardım edebilir misiniz?
Use
Yeterlik fiili Türkçede temel konulardan biridir ve sıkça kullanılır. Yeterlik fiili dört durumda kullanılır:
- kişinin gücü yettiği eylemleri anlatmak için
- ihtimal bildirmek için
- izin vermek veya almak için
- ricada bulunmak için