Unit 3.2
Cümlenin Ögeleri: Nesne
Advertising
Introduction
Cümlede yüklemin bildirdiği işten etkilenen öğedir. Yükleme sorulan “kimi, neyi, ne” sorularına cevap verir. Nesneler hâl ekini alıp almamalarına göre iki grupta incelenir.
Form
Nesneler belirtme hâl eklerini (-ı,-i,-u, -ü, -(y)ı, -(y)i, -(y)u, -(y)ü) alıp almama durumuna göre ikiye ayrılırlar.
a. Belirtili Nesne
Nesne görevinde bulunan söz, “-i” hâl ekini almışsa, nesneye belirtili nesne denir.
“Kitabı öğretmenden aldı.”
cümlesinde “kitabı” nesnesi “-i” hâl eki aldığından belirtili nesnedir.
b. Belirtisiz Nesne
Nesne görevinde bulunan söz “-i” hâl ekini almamışsa buna, belirtisiz nesne denir.
“Akşama kadar odasında kitap okudu.”
cümlesinde “kitap” nesnesi bu eki almamış ve belirtisiz nesne olmuştur.
Belirtme hali eki (-ı, -i, -u, -ü, -(y)ı, -(y)i, -(y)u, -(y)ü) almış olan nesneler “belirtili nesne” olarak tanımlanmaktadır. Belirtili nesneyi bulabilmek için yükleme “neyi, kimi, nereyi” soruları sorulur. Şayet cümlede varsa cevap bizi belirtili nesneye götürecektir.Belirtme hali eki (-ı, -i, -u, -ü, -(y)ı, -(y)i, -(y)u, -(y)ü) almamış olan nesneler ise cümlede belirtisiz nesne olarak tanımlanmaktadır. Belirtisiz nesneyi bulabilmek için yükleme “ne, kim” sorularından uygun olanı sorulur.
Use
Belirtme hâl eki almış nesneler belirli bir veya bir grup nesneden söz ederken kullanılır; bu nesnelere belirtili nesne denir. Belirli tek bir veya bir grup nesneden söz edilmiyor ve yalnızca ne tür bir nesneden söz edildiği belirtilmek isteniyorsa belirtme hâl eki kullanılmaz; bu nesnelere belirtisiz nesne denir.
Exercises
The exercises are not created yet. If you would like to get involve with their creation, be a contributor.
Ambassadors
Open TextBooks are collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone and everywhere.
Become an Ambassador and write your textbooks.
Online Teaching
Become a Books4Languages Online tutor & teacher.
More information here about how to be a tutor.