Unit 5.2
Nesne-Yüklem İlişkisine Göre Fiiller: Ettirgen Fiil
Advertising
Introduction
Geçişli bir fiilin kök ya da gövdesine “-Ir, -t, -DIr” eklerinden birinin veya ikisinin üst üste getirilmesiyle oluşturulan, bunun sonucunda geçişlilik derecesi arttırılan (bir nevi çift geçişli) fiillere “ettirgen çatılı eylemler” denir.
Form
Fiilin köküne bakılır. Fiilin kökü geçişli ise ve bu kökün ettirgenlik yapan “-Ir, -t, -DIr” ekleri sayesinde geçişlilik derecesi arttırılmışsa bu fiilin nesnesine göre ettirgen bir fiil olduğu anlaşılır.
| Geçişli fiil | Ettirgen fiil | Ettirgen fiil |
| onu temizle-mek | onu temizle-t-mek | onu temiz-le-t–tir-mek |
| onu sil-mek | onu sil-dir-mek | onu sil-dir–t-mek |
| onu bul-mak | onu bul-dur-mak | onu bul-dur–t-mak |
| onu kes-mek | onu kes-tir-mek | onu kes-tir–t-mek |
| onu iç-mek | onu iç-ir-mek | onu iç-ir–t-mek |
Use
Ettirgen fiillerde, eylem çoğunlukla özne tarafından değil de bir aracı tarafından yapıldır, özne işi ya ikinci bir kişiye yaptırır ya da ikinci kişiyi aracı koyarak üçüncü kişiye yaptırır.
- Oldurgan fiil de ettirgen fiil de “-Ir, -t, -DIr” eklerini alırlar.
- Bu ekler ettirgen fiilde geçişli bir köke, oldurgan fiilde ise geçişsiz köke gelir.
- Ettirgen fiillerde işi yapan bir aracı bulunurken, oldurgan fiilde böyle bir aracı bulunmaz, özne doğrudan fiili kendi gerçekleştirir.
Exercises
The exercises are not created yet. If you would like to get involve with their creation, be a contributor.
Ambassadors
Open TextBooks are collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone and everywhere.
Become an Ambassador and write your textbooks.
Online Teaching
Become a Books4Languages Online tutor & teacher.
More information here about how to be a tutor.
