Unit 4.2
Tezlik Fiili: Olumsuz
Advertising
Introduction
Tezlik fiili, kurallı birleşik fiillerden (yeterlik, tezlik, sürerlik ve yaklaşma) biridir. Diğer kurallı birleşik fiillerde olduğu gibi tezlik fiilinde de yardımcı fiil anlamını yitirir. Çabukluk, aniden olma ya da önemsememe, gelişigüzel yapma anlamı katar.
Form
Tezlik fiillerinin olumsuz hâlinin kullanımı çok yaygın değildir. Tezlik fiilinin olumsuz hâli şu şekildedir:
fiil kökü + “-(y)ıver” + “-ma” + dilek/haber kipi + şahıs eki
| Kişi | Olumsuz |
|---|---|
| Ben | Bitir-iver-me-di-m |
| Sen | Bitir-iver-me-di-n |
| O | Bitir-iver-me-di |
| Biz | Bitir-iver-me-di-k |
| Siz | Bitir-iver-me-di-niz |
| Onlar | Bitir-iver-me-di-ler |
Tezlik fiilinin farklı bir kullanımı ise olumsuzluk ekini tezlik fiilinden önce getirerek emir kipinde, küçük veya önemsenmeyen bir ricada bulunma anlamı verir. Formülü şu şekildedir:
fiil kökü + “-ma” + “-(y)ıver” + emir kipi + şahıs eki
| Kişi | Olumsuz |
|---|---|
| Ben | – |
| Sen | Bitir-me-yiver |
| O | Bitir-me-yiver-sin |
| Biz | – |
| Siz | Bitir-me-yiver-in |
| Onlar | Bitir-me-yiver-sinler |
Use
Türkçede tezlik fiilleri fiilin hemen yapıldığını belirtmek için kullanılır. Bunun dışında da kullanım alanları vardır:
- Çabukluk bildirmekte
- Aniden, beklenmeyen bir olay hakkında
- Önemsememe, gelişigüzel yapma bildirmekte
Exercises
The exercises are not created yet. If you would like to get involve with their creation, be a contributor.
Ambassadors
Open TextBooks are collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone and everywhere.
Become an Ambassador and write your textbooks.
Online Teaching
Become a Books4Languages Online tutor & teacher.
More information here about how to be a tutor.
