Unit 10.2
Zarf-Fiiller: “-dık+ İyelik Eki + gibi”
Introduction
Birleşik zarf-fiillerden biridir. Benzerlik, yanı sıralık, eklendiği eylemin ana eylemden hemen öncesinde gerçekleştiği, yanı sıralık veya eklendiği fiilin ana tümce ile benzerliğini anlatır.
Form
“-dık” sıfat-fiili, “iyelik eki” ve “gibi” edatının birleşmesi ile oluşmuştur. Diğer zarf-fiiller gibi sadece olumlu ve olumsuz halleri vardır.
OLUMLU
Bu zarf-fiilin olumlu yapı formülü şu şekildedir:
fiil kökü + “-dık” eki + iyelik eki + gibi
OLUMSUZ
Bu zarf-fiilin olumsuz yapı formülü şu şekildedir:
fiil kökü + “-ma” eki + “-dık” eki + iyelik eki + gibi
Örnek Çekimler
fiil kökü: kapat-
| Kişi | Olumlu | Olumsuz |
|---|---|---|
| Ben | Kapat-tığ+ım gibi | Kapat-ma-dığ+ım gibi |
| Sen | Kapat-tığ+ın gibi | Kapat-ma-dığ+ın gibi |
| O | Kapat-tığ+ı gibi | Kapat-ma-dığ+ı gibi |
| Biz | Kapat-tığ+ımız gibi | Kapat-ma-dığ+ımız gibi |
| Siz | Kapat-tığ+ınız gibi | Kapat-ma-dığ+ınız gibi |
| Onlar | Kapat-tık+ları gibi | Kapat-ma-dık+ları gibi |
Fiil kökü: düşün-
| Kişi | Olumlu | Olumsuz |
|---|---|---|
| Ben | Düşün-düğ+üm gibi | Düşün-me-diğ+im gibi |
| Sen | Düşün-düğ+ün gibi | Düşün-me-diğ+in gibi |
| O | Düşün-düğ+ü gibi | Düşün-me-diğ+i gibi |
| Biz | Düşün-düğ+ümüz gibi | Düşün-me-diğ+imiz gibi |
| Siz | Düşün-düğ+ünüz gibi | Düşün-me-diğ+iniz gibi |
| Onlar | Düşün-dük+leri gibi | Düşün-me-dik+leri gibi |
Use
“-dık+ iyelik eki + gibi” ulacı Türkçede çeşitli farklı anlamlarda kullanılır. Şu durumlarda bu zarf-fiili kullanırız:
- eklendiği fiilin ana tümce ile benzerliğini göstermek için
- eylemlerin art arda olduğunu anlatmak için
- eklendiği fiilin ana fiille birlikte olduğunu veya olmadığını, ayrıca, yanı sıra anlamı katmak için
Exercises
The exercises are not created yet. If you would like to get involve with their creation, be a contributor.
