Unit 7.2

Adlaştırma: Olumsuz


Print This Post Print This Post

Advertising

Introduction

Fiillere getirilen “-mA, -Iş, -mAk” ekleri ile yapılır. Bu ekler fillere gelerek onları cümle içinde “isim” yaparlar.

Form

Yapı formülünde farklılık görülür. Adlaştırma eklerinin olumsuz yapı formülü şu şekildedir:
fiil kökü + “-mA” eki + “-mA/-(y)Iş” eki + iyelik eki
fiil kökü + “-mA” eki + “-mAk” eki

İyelik Olumsuz (-mA) Olumsuz (-Iş)
Benim Yüz-me-me+m Bak-ma-y-ış+ım
Senin Yüz-me-me+n Bak-ma-y-ış+ın
Onun Yüz-me-me+si Bak-ma-y-ış+ı
Bizim Yüz-meme+miz Bak-ma-y-ış+ımız
Sizin Yüz-meme+niz Bak-ma-y-ış+ınız
Onların Yüz-me-me+leri Bak-ma-y-ış+lar

 

Example

  • Doktor bu hafta yüzmememi söyledi.
  • Annen bu kitabı okumayışına kızdı.
  • Çikolata yememesi gerekli.
  • Eve geç dönmememizi söylediler.
  • Bebek uyuyor, sesli konuşmayışınız daha iyi.
  • Bu şarkıyı söylememelerini istedi.

Use

NOT: İsim fiil eki aldığı ve fiilimsi olma kriterlerine uygun olduğu hâlde kalıplaşarak bir varlığın kavramın adı olan sözcükler vardır. Bunlar fiilimsi olarak kabul edilmezler.

  • Elindeki çakmak ile oynaması annesini tedirgin etti.
  • Her gün dondurma yersen çok hasta olabilirsin.
  • Merak ettiğiniz bilgileri giriş kattaki danışmadan öğrenebilirsiniz.

NOT: Olumsuzluk eki olan “-ma, -me” eki ile isim fiil eki olan “-ma, -me” eki karıştırılmamalıdır.

  • Ortalığı toplama görevini kardeşine verdiler. (İsim Fiil Eki)
  • Bu saatte herkes uyuyor; ortalığı toplama. (Olumsuzluk Eki)

NOT: Fiiller gibi çekimlenemeyeceklerini yukarıdaki açıkmada belirtmiştik. Şimdi bunun örneklerle açıklamasını daha da netleştirelim.

  • Uyu-mak istiyorduk.
    Uyu-mak-yor-uz istiyorduk.

Related

Türkçede olumsuz adlaştırma yanında olumlu adlaştırma da var.

A1 seviyesinde şunlara da bakabilirsiniz:

 

Exercises


The exercises are not created yet. If you would like to get involve with their creation, be a contributor.


Ambassadors

Open TextBooks are collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone and everywhere.

Become an Ambassador and write your textbooks.

Online Teaching

Become a Books4Languages Online tutor & teacher.

More information here about how to be a tutor.

Translations


Katkıda bulunanlar

The Books4Languages is a collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone, everywhere.

Lisans