Unit 10.1
Şart Kipi (Eğer, -ysA): Olumsuz
Print This Post
Advertising
Introduction
Şart (koşul) bir eylemin gerçekleşmesinin başka eylemlere bağlı olduğu durumlardır. Bir şart cümlesi iki parçadan oluşur: yan cümle (şart ekini alan cümle) ve ana cümle (yan cümledeki şarta bağlı asıl eylem).
Şart ekiyle beraber koşul anlamını güçlendirmek için “eğer” ifadesi kullanılabilir. Şart kipi, zaman çekimli tümcelere eklenerek ana eyleme yönelik koşul bildirir.
Form
isim kökü + çekim eki* + “değil” koşacı + “-(y)sA” eki + şahıs eki
* Çekim eklerinin gelmesi zorunlu değildir. Kurulacak anlama göre değişiklik gösterebilir.
Kişi | Olumsuz | Olumsuz |
Ben | Yap-ma–sa–m | Ev+de değil–se–m |
Sen | Yap-ma–sa–n | Ev+de değil–se–n |
O | Yap-ma–sa | Ev+de değil–se |
Biz | Yap-ma–sa–k | Ev+de değil–se–k |
Siz | Yap-ma–sa–nız | Ev+de değil–se–niz |
Onlar | Yap-ma–sa–lar | Ev+de değil–se–ler |
Example
- Bavulumu hazırlamazsam otobüse yetişemeyeceğim.
- Haritaya bakmazsan yolu bulamazsın.
- Uçakla gitmezse saat 8’e yetişemeyecek.
- Okulda değilsek ders çalışmıyoruz.
- Evde değilseniz akşam bize haber veriniz.
- Tatilde değilseler bizi ararlar.
Use
Şart ekinin sadece bir ana kullanım yeri vardır:
- Ana eyleme eklenerek koşul cümlesi yapar.
NOT: Koşul kipi “ne”, “nasıl”, “öyle”, “o”,“yok” gibi sözcüklere eklenerek kalıplaşmış bağlaçlar oluşmuştur.
Neyse, bu sefer bu hatanı kabul ediyorum.
Bırakın konuşsun; nasılsa sözünü tutmayacak.
Sinemada güzel bir film yok; öyleyse eve gidip televizyon izleyelim.
Bütün planım bozuldu; oysa o kadar uğraşmıştım.
Yoksa bensiz gezmeye mi gidiyorsunuz?
Exercises
The exercises are not created yet. If you would like to get involve with their creation, be a contributor.
Ambassadors
Open TextBooks are collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone and everywhere.
Become an Ambassador and write your textbooks.
Online Teaching
Become a Books4Languages Online tutor & teacher.
More information here about how to be a tutor.