Unit 6.2

Yapım Ekleri


Print This Post Print This Post

Advertising

Introduction

Yapım ekleri, mevcut kelimelerden (isim ve fiil köklerinden) farklı ve yeni anlamlı kelimeler türetmeye yarayan eklerdir. Nesneleri karşılayan isimlerle hareketleri karşılayan fillerin kökleri farklıdır.

Form

Yapım eklerini iki başlık altında inceleyebiliriz:

  1. İsim Yapan Yapım Ekleri:

    1. İsimden İsim Yapan Ekler
    2. Fiilden İsim Yapan Ekler
  2. Fiil Yapan Yapım Ekleri:
    1. İsimden Fiil Yapan Ekler
    2. Fiilden Fiil Yapan Ekler

Example

  • İsim Yapan Yapım Ekleri:
    • Kardeşim gözlük takıyor.
    • Aldığım gecelik siyah.
    • Evime büyük bir kitaplık aldım.
    • Akşam yemek yemedik.
    • İnsanlar birbirine saygı duymalı.
    • Çocuklarımıza sevgiyi öğretmeliyiz.
  • Fiil Yapan Yapım Ekleri:
    • Yemeğini bitirince ödevine başla.
    • Topu köpeğe yuvarla.
    • Matematik dersini önemse.
    • Öğrencine harfleri çizdir.
    • Sabahları sınıf arkadaşlarınla selamlaş.
    • Hikayeyi bize anlat.

Use

  • Gel-(-mek,-dim, -miş…)
  • Baba(-m, -lar, -dan)

Birbirine yakın olan nesne ve hareketlere ait kelimeler aynı kökten türeyen kelimelerdir. Bu bakımdan türemiş kelimelerin kökleriyle mutlaka bir anlam ilişkileri olmalıdır:

  • baş, baş-la-, baş-ar-, baş-ar-ı
  • sev-, sev-il-, sev-dir, sev-in, sev-inç, sev-gi
  • göz, göz-lük, göz-cü, göz-cü-lük, göz-lük-çü-lük…

Yapım ekleri isim ve fiil köklerine gelerek yeni isimler ve fiiller türetirler. Bu ekler kökten hemen sonra gelirler. Çekim ekleri yapım eklerinden sonra gelir:

  • bil-gi-ler, bil-dir-di;
  • göz-le-meli-y-im, göz-lük-ten…
  • Bu türemiş kelimelerden de tekrar yeni kelimeler türetilebilir:
  • bil-gi-li, bil-dir-i
  • göz-lük-çü, göz-lük-çü-lük…

Related

A1 seviyesinde  bunlara da bakabilirsiniz:
A2 seviyesinde şunlara da bakabilirsiniz:

 

Exercises


The exercises are not created yet. If you would like to get involve with their creation, be a contributor.


Ambassadors

Open TextBooks are collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone and everywhere.

Become an Ambassador and write your textbooks.

Online Teaching

Become a Books4Languages Online tutor & teacher.

More information here about how to be a tutor.

Translations


Katkıda bulunanlar

The Books4Languages is a collaborative projects, with people from all over the world bringing their skills and interests to join in the compilation and dissemination of knowledge to everyone, everywhere.

Lisans